કોમેન્ટરીમાં વ્યંગરંગ

કેટલાંક વર્ષો પહેલાં પણ ક્રિકેટ તો આજના જેટલી જ લોકપ્રિય હતી. પણ ત્યારે ટીવી ન હોવાથી મેચ જોવા મળતી ન હતી. પણ સાંભળવા મળતી હતી. અત્યારે દીવાનખાનામાં એ મેદાની રમત જોઈ શકાય છે, ત્યારે રેડિયો ઉપર મેચનો અહેવાલ સાંભળવા મળતો. મહાભારત કાળમાં કુરુક્ષેત્ર ઉપરના યુદ્ધનો અહેવાલ સંજય ધૃતરાષ્ટ્રને સંભળાવતા હતા. ક્રિકેટના કુરુક્ષેત્રમાં પણ શું ચાલી રહ્યું છે તે કોમેન્ટેટરરૂપી સંજયો સંભળાવતા હતા.

બહુ જ પુરાણકાળમાં વીની નામના કોમેન્ટેટર હતા. જે આમ તો ‘મહારાજકુમાર ઓફ વિજયનગરમ્’ તરીકે ઓળખાતા, સારા ક્રિકેટર હતા અને પાછળથી ટેસ્ટ મેચની રનિંગ કોમેન્ટરી બેઠા બેઠા સંભળાવતા હતા.

વીનીના ઉચ્ચારો ઝટ સમજાય તેવા ન હતા એટલે ઘણાંખરા શ્રોતાઓ તેમની કોમેન્ટરીથી અકળાતા. પણ તેમનામાં હાસ્યવૃત્તિ જબરદસ્ત હતી. જેમ ઘણાં અધ્યાપકો લેક્ચરોમાં મૂળ કોર્સને બદલે બીજી વાતો ઉપર ચડી જાય, અને વિદ્યાર્થી અકળાય તેમ વીની ઘણી વાર વાતોએ ચડી જાય, ત્યારે શ્રોતાઓને સ્કોર જણાવવાનું ભૂલી જાય.

ગોર્ડન રોક, ઓસ્ટ્રેલિયન ખેલાડી બેટિંગ કરવા મેદાનમાં આવ્યા, તે ખૂબ જ ઊંચાઈ ધરાવતા હતા. વીનીએ કહ્યું, “નાવ, કુતુબમિનાર ઈઝ કમિંગ ઈન ધ ફિલ્ડ.” (મેદાનમાં કુતુબમિનાર આવી રહ્યો છે.) તેના હાથમાં બેટ છે જે મારા હાથમાં પેન હોય તેવું લાગી રહ્યું છે.

વેસ્ટ ઈન્ડિઝના ખૂંખાર બોલર વેસ્લી હોલના બમ્પર સામે ગાયકવાડ બેસી જતા, સાથે બેટ સીધું રાખીને, ત્યારે વીની હસતાં હસતાં કહેતાં, “એ બમ્પર સામે બેસી જાય છે, એવું લાગે છે સબમરીન બેઠી છે અને માથે આ બેટ છે તે પેરિસ્કોપ જેવું લાગે છે!”

વીની પછી એક લોકપ્રિય કોમેન્ટેટર મળ્યા તે વિજય મરચન્ટ, એકદમ સરળ અંગ્રેજીમાં સાદા ઉચ્ચારોમાં વાત કરે. વચ્ચે વચ્ચે તેમનાં સંસ્મરણો કહેતા જાય, “જ્યારે હું ઓસ્ટ્રેલિયામાં ૧૯૪૮માં રમતો હતો...” એ શૈલી ત્યારે ખૂબ લોકપ્રિય. અબ્બાસ અલી બેગની ફટકાબાજીથી ખુશ થયેલી એક યુવતીએ બ્રેબોર્ન સ્ટેડિયમમાં મેદાનમાં દોડી જઈ તેને ચુંબન કરેલું. (આ ગણિતથી, સેહવાગને કેટલાં બધાં ચુંબન મળે?) ત્યારે વિજય મરચન્ટે હળવેથી કહેલું, “ભાઈ, અમે પણ મેદાનમાં સદી ફટકારેલી છે, ત્યારે આ યુવતીઓ ક્યાં સંતાઈ ગઈ હતી?”

અત્યારે ટીવી કોમેન્ટરીમાં ગવાસ્કર અને નવજોત સિદ્ધુ હાસ્યના રંગો તેમની ભાષામાં પૂરે છે.

સિધ્ધુ જેવા તો ઘણી વાર સાથી કોમેન્ટેટરોની પણ મજાક ઉડાવે, ખાસ કરીને જ્યોફ બોયકોટ સાથે સિધ્ધુએ ઘણી ટપાટપી કરેલી. બોયકોટની ઉંમર ઉપર કટાક્ષ કરતા સિધ્ધુએ કહેલું કે “બોયકોટની બર્થ - ડે કેક ઉપર મૂકવામાં આવતી મીણબત્તીઓનો ખર્ચ હવે કેક કરતાં વધી ગયો છે.”

ગવાસકરે દિલીપ દોશી ઉપર વ્યંગ કરતાં કહેલું, “દિલીપની ફિલ્ડિંગ નબળી. એ બોલ રોકવા જાય પણ રોકાય નહીં, તે બોલની પાછળ પાછળ દોડતો હોય અને બોલ બાઉન્ડ્રી સુધી પહોંચી જાય. એટલે ગવાસ્કર કહે, ‘દોશી એસ્કોર્ટેડ ધ બોલ અપ ટુ ધ બાઉન્ડ્રી’ દોશી બોલના વળાવિયા તરીકે કામ કરે છે.

Mar 22,2011